Behawiorysta czyli nie-Cesar Milan |
Na co dzień spotykam się z wieloma mylnymi przekonaniami w związku z różnymi tematami – dietetyk jest dla grubasów, psychiatra jest tylko dla walniętych ludzi, brzydka pogoda tylko dla bogatych, a psi behawiorysta nadaje się tylko dla agresywnych psów.
CO WYNIUCHASZ? • Specjalista czy naciągacz? • Kiedy zdecydować się na psiego behawiorystę? • Jak wybrać psiego behawiorystę? • „Mój pies jest idealny, nie potrzebujemy wsparcia behawiorysty” |
Specjalista czy naciągacz?
Psi behawiorysta jest osobą, która zajmuje się terapią zwierząt, u których pojawiają się zachowania uważane za niepożądane czy problematyczne przez ich opiekunów. Terapia polega głównie na współpracy z opiekunem, a nie z samym psem jak niektórym mogłoby się wydawać.
Praca behawiorysty skupia w sobie wiele ważnych elementów, ale filarem jest znalezienie takiej modyfikacji niepożądanego zachowania jaka będzie odpowiadała opiekunowi przy jednoczesnym zachowaniu dobrostanu zwierzęcia. W gruncie rzeczy behawiorysta jest kimś w rodzaju mediatora między opiekunem a psem, a jego zadanie to pomoc w wzajemnym zrozumieniu się oraz znalezieniu kompromisu.
Kiedy zdecydować się na psiego behawiorystę?
Z jakiegoś powodu pomoc specjalisty wciąż często traktowana jest jako ostateczność, śmiałabym to porównać do wizyty u psychiatry. Niejednokrotnie jest to odkładane w czasie, gdyż często uznawane jest przez zainteresowanych za pewnego rodzaju porażkę – „Nie podołałem/podołałam a teraz muszę zgłosić się po pomoc.”. Z całą pewnością jest to trudna decyzja, ale zdradzę Ci sekret – życie wielu osób oraz wielu psów byłoby znacznie łatwiejsze gdyby nie czekać do jakiegoś krytycznego momentu, który utwierdzi nas w przekonaniu, że pomoc jest naprawdę konieczna, warto reagować na wczesnych etapach, a nie kiedy depresja poskładała Cię tak, że nie masz siły wyjść z łóżka albo wtedy kiedy Twój pies z dnia na dzień zachowuje się gorzej.
Twój pies ciągnie na smyczy? Niszczy przedmioty kiedy nie ma Cię w domu? Jest agresywny wobec innych psów lub ludzi? Masz wrażenie, że Twój pupil ciągle się czegoś obawia? To tylko kilka przykładowych problemów, jakie opiekunowie mogą doświadczać ze strony swoich psów.
Uważam, że po pomoc należy się zgłosić wtedy kiedy jakiekolwiek zachowanie naszego psa sprawia Ci dyskomfort, nie potrafisz sam rozwiązać problemu, na przykład oszczekiwania wszystkich poruszających się obiektów.
Lista przykładowych problemów behawioralnych z jakimi opiekunowie często zgłaszają się do specjalisty:
- Wokalizacja oraz niszczenie przedmitów podczas nieobecności opiekuna, niezdolność do pozostawania samemu
- Nadmierne podgryzanie przez szczenię
- Ciągnięcie na smyczy
- Pogoń za poruszającymi się obiektami
- Nadmierna szczekliwość
- Agresja wobec ludzi czy psów
- Lęk wobec obcych
- Ogólna lękliwość
Jestem zwolenniczką powiedzenia „lepiej zapobiegać niż leczyć’ w związku z tym, z całego serca zachęcam do skorzystania z usług behawiorysty jeszcze przed pojawieniem się kłopotów. Jak taka pomoc mogłaby wyglądać?
- Zastanawiasz się jaka rasa psa byłaby odpowiednia dla Ciebie? Specjalista pomoże Ci dobrać psa, który wpasuje się w Twoją osobowość, tryb dnia lub zaproponuje rasy sprawdzające się w aktywnościach, którymi będziesz zainteresowany.
- Do Twojej rodziny właśnie dołączył szczeniak? Możesz skorzystać z konsultacji wychowawczej, na której behawiorysta opowie Ci więcej o psach, komunikacji oraz przekaże wiele cennych porad o tym, jak przetrwać okres szczenięctwa oraz jak wychować swojego czworonoga na pewnego siebie, zrównoważonego psa.
- Planujesz adopcję psa? Zdecydowanie przyda się Wam wsparcie specjalisty, gdyż wiele psów z adopcji ma za sobą ciężki bagaż doświadczeń, boryka się z traumami lub jest zwyczajnie nieufna i wycofana w stosunku do nowego opiekuna czy otaczającego go świata.
fot.@lexiwhiteshepherd produkty ze zdjęcia: obroża, kolekcja time to be Unidog!, Bura.
|
Jak wybrać psiego behawiorystę?
Na rynku obecnie jest zatrzęsienie kursów, seminariów, webinariów a to powoduje, iż „specjaliści” zaczęli sypać się jak z rogu obfitości. Niestety większa dostępność usług oraz usługodawców nie zawsze jest pozytywnym aspektem. Coraz częściej zdarzają się osoby po weekendowych czy kilkutygodniowych kursach, ślizgające się po tematach a w rzeczywistości są ciemni jak tabaka w rogu.
Do wyboru eksperta w tej dziedzinie podejdź odpowiedzialnie oraz ostrożnie, plan pracy behawioralnej, którą zaproponuje Tobie oraz Twojemu czworonogowi może rzutować na Wasze życie w przyszłości, więc z tą decyzją nie warto się śpieszyć czy dać się ponieść pochopności.
5 wskazówek jak wybrać właściwego specjalistę:
- Sprawdź jakie szkolenia ukończył/ukończyła, unikaj osób po kursach weekendowych, ale również teoretyków (mnóstwo wiedzy teoretycznej ale praktyka ich przerasta).
- Przejrzyj social media swojego potencjalnego zoopsychologa lub jego szkoły, gdyż zawarta w nich treść w czasach cyfryzacji może wiele powiedzieć o sposobie jej/jego pracy, wyznawanych wartościach, stosowanych metodach i wielu innych.
- Korzystaj z poleceń/ referencji znajomych czy innych osób, warto korzystać z pomocy osób polecanych jako specjaliści w konkretnej dziedzinie problemów behawioralnych np.: agresji terytorialnej , lęku separacyjnego czy terapii psów lękowych i nieśmiałych.
- Unikaj osób, u których zauważysz jakiekolwiek „symptomy” teorii dominacji – samiec alfa, pies chce Cię zdominować, pies chce przejąć Twoją pozycję w stadzie, musisz mu natychmiast pokazać gdzie jego miejsce inaczej położy on łapę na Twojej pozycji w stadzie, jeśli słyszysz takie sformułowania, uciekaj gdzie pieprz rośnie. Twój pies będzie Ci za to wdzięczny a Wasza relacja nie zostanie zrujnowana przez osoby stosujące teorię, z której pod koniec życia wycofał się sam jej autor.
- Po pierwszym spotkaniu oceń czy nadajecie na tych samych falach, nie zawsze dobry specjalista będzie dobrym specjalistą akurat dla Ciebie. Różnice temperamentów, sposobów myślenia oraz pracy czynią nas wyjątkowymi, ale nie każde połączenie na świecie będzie harmonijne i zgrane, a takiego właśnie poszukujesz.
„Mój pies jest idealny, nie potrzebujemy wsparcia behawiorysty”
Kiedy idziesz przez park a przy Twojej nodze tupcze spokojnie Twój pies mijasz opiekuna z czworonogiem wierzgającym na końcu smyczy jak dzik na rodeo, w dodatku szczerzącym zęby w Waszym kierunku niczym pirania. Co myślisz? Często zdarza się, że ludzie myślą, że pies jest niewychowany a właściciel wkłada w niego nieodpowiednią ilość pracy, generalnie ludzie spoglądają z pogardą ściągając na niego wstyd.
Zanim pochwalisz się jaki Twój pies jest mądry oraz posłuszny przy okazji wytykając palcem, że behawiorysta jest dla mięczaków, które nie potrafią sobie ułożyć pieska- zastanów się.
Zachowanie zwierzęcia jest wypadkową wielu czynników takich jak :
- Zdrowie fizyczne
- Zdrowie psychiczne
- Zaspokojenie potrzeb
- Uwarunkowania genetyczne
- Sposoby szkolenia
- Przeżycie traumatycznych zdarzeń (przy czym to, że dla Ciebie coś nie oznacza traumy nie jest nią dla psa)
Teraz spójrz na tę samą sytuację z innej perspektywy – ten pies, którego widzisz został dotkliwie poturbowany kilka miesięcy temu przez psa, który biegał luzem po parku, co było dla niego traumatycznym doświadczeniem. W związku z tym każdy pies wydaje mu się teraz groźny, więc wierzgając na smyczy oraz szczerząc zęby próbuje zachować odpowiedni dystans, na wypadek, gdyby jakiś pies miał być napastnikiem.
Twój pies miał podobną sytuację a nie zachowuje się w ten sposób? Doskonale, widocznie wszystkie elementy oddziałujące u niego na potencjalne występowanie problemów behawioralnych zrównoważyły się, pozwalając zachować psu zdrowy balans. Być może ma on z natury odważny temperament i zdolność szybkiego powrotu do stanu homeostazy organizmu, ale uszanuj to, że nie każdy pies będzie taki sam.
Bądź życzliwy dla innych opiekunów, być może właśnie przechodzą najtrudniejszy moment w relacji ze swoim pupilem a Twoje spojrzenie dodatkowo obnaża ich i tak głęboko zakorzeniony wstyd.
Bądź wyrozumiały, środowiska nie da się kontrolować w 100% i kto wie, może kiedyś to Ty będziesz mieć problem ze swoim psem.
Aktualnie moje psy są w procesie terapii behawioralnej ze względu na konflikt, który się między nimi pojawił. Mimo, iż sama kształciłam się w tym kierunku, nie wstydziłam się udać na konsultacje do bardziej doświadczonego kolegi z branży, który jest specjalistą w temacie agresji, jak widzisz, sama skorzystałam z systemu poleceń/referencji.
A Ty korzystałeś już z pomocy behawiorysty? Jeśli tak, z jakim problemem się zgłosiłeś? Czy długo odwlekałeś tę decyzję? I czy czułeś wstyd oraz poczucie winy?